کد مطلب:19224 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

از ديدگاه قرآن محدودة اطاعت و فرمانبرداري از پدر و مادر تا كجاست؟

خدمات ارزنده پدر و مادر سبب ميشود كه ما نسبت به آنان احترام كنيم و تا جان در بدن داريم در رفع نيازمندي آنها بكوشيم، و از اين طريق مراتب حق شناسي خود را ابراز نمائيم ولي از طرف ديگر مراتب حق شناسي و احترام به آنان، نبايد سبب شود كه دستگاه تعقل و تفكر خود را تعطيل كنيم و در مسائل فكري و عقيدتي از آنها پيروي كنيم، بلكه در اين مسائل با پي گيري خاصي دنبال حق برويم و حق را با دليل و منطق پيدا كنيم از اين جهت ميفرمايد:
«وَاِنْ جاهَداكَ عَلي اَنْ تُشْرِكَ بي ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْمهما» [هر گاه پدر و مادر اصرار ورزند كه براي من شريكي قرار بدهي در حالي كه به آن علم نداري از آنها پيروي مكن.]
و به عبارت ديگر: با اينكه در آيه 14 سوره لقمان دستور داده شده كه فرزندان از پدران و مادران فرمان ببرند در اين آيه، حدود فرمانبرداري آنانرا محدود ساخته و حق حاكميت آنان را در «شرك» بلكه مطلق گناهان سلب مينمايد.
نكته اين مطلب روشن است زيرا علت لزوم فرمانبرداري از سخنان پدر و مادر اين است كه پدر و مادر خواهان سعادت فرزندند، گرميو سردي روزگار را زيادتر از او چشيدهاند و تجربيات خوبي در اين راهاندوختهاند از اين جهت بايد در مسائلي كه نميدانند از تجربيات آنها استفاده كنند. ولي اگر پدر و مادر بر اثر ناداني و گمراهي يا هوسراني بخواهند فرزند را به لب پرتگاه بكشند، او را به انواع گناه آلوده سازند، مقام انساني او را به قدري تنزل دهند كه در برابر اجسام بي روح خاضع گردد، در اين صورت جهتي براي فرمانبرداري نيست.
علي (ع) ميفرمايد: «اِنَّ لِلْوالِدِ عَلَي الْوَلَدِ حَقّاً … فَحَقُّ الْوالِدِ اَنْ يُطيعَهُ في كُلِّ شَيْءٍ اِلّا في مَعْصِيَةِ اللهِ» (نهج البلاغه كلمات قصار شماره/399)
[يعني حق پدر آنست كه فرزند در هر چيزي جز معصيت خداوند، از او پيروي كند.]
خصوصاً موضوع شرك كه تمام رهبران آسماني براي مبارزه با اين بيماري مبعوث شدهاند، و خون ميليونها خداشناس يكتاپرست در راه آبياري درخت خداپرستي ريخته شده است هرگز شايسته نيست كه براي جهل و بيماري روحي پدر و مادر در اين مورد، كوركورانه از منطق آنان پيروي شود.

---

: آية الله جعفر سبحاني
مربي نمونه